مقایسه بذر حقیقی سیب زمینی دورگ با غده بذری و ریزغده در کشت تابستانه

چکیده سیب زمینی محصولی است که می تواند علاوه بر روش متداول تکثیر رویشی از طریق بذر حقیقی نیز تکثیرشود. آفات و بیماری ها که یکی ازمهمترین عوامل خسارت زا در سیب زمینی محسوب می گردند، به وسیله بذر حقیقی، برخلاف اندام های رویشی، قابلیت انتقال بسیار پایینی دارند. لذا به منظور بررسی پتانسیل بذر حقیقی سیب زمینی در مقایسه با غده بذری و ریزغده، آزمایشی در تابستان سال 1391 به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مرودشت واقع در استان فارس اجرا شد. عامل اصلی آزمایش شامل سه تاریخ کاشت، 20 تیر، 30 تیر و 9 مرداد بود و روش های تکثیری مختلف به عنوان عامل فرعی شامل سه رقم غده و ریز غده بذری (سانته، اگریا و مارفونا) و بذر حقیقی دورگ bss296 در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که اثر تاریخ کاشت بر عملکرد غده، وزن غده بازاری، تعداد غده بازاری و زیست توده معنی دار بود. همچنین اثر روش های تکثیری مختلف بر کلیه صفات مورد بررسی معنی دارگردید. برهم کنش فاکتور اصلی و فرعی در کلیه صفات غیر از عملکرد غده، تعداد غده های بازاری، تعداد کل ساقه و درصدماده خشک معنی دار شد. بیش ترین عملکرد بوته، در غده بذری رقم سانته معادل 52/36 تن در هکتار به دست آمد و کم ترین عملکرد بوته در ریز غده مارفونا با 07/19 تن در هکتار مشاهده شد. زمانی که وزن غده تولیدی در هر ساقه برآورد شد، بیش ترین عملکرد غده در بذر حقیقی تاریخ کاشت دوم برابر 43/28 تن در هکتار مشاهده گردید و کم ترین آن در غده بذری رقم اگریا و برابر با 27/7 تن در هکتار بود. براساس نتایج آزمایشات مناسب ترین رقم، جهت کاشت تابستانه و تولید غده خوراکی سیب زمینی در شهرستان مرودشت، غده بذری رقم سانته در تاریخ کاشت اول بود و جهت تولید غده بذری وریز غده سالم می توان استفاده از بذر حقیقی در تاریخ کاشت دوم را توصیه نمود.